Yin en Yang: Waar Tegenstelling Samenwerking Wordt

Leestijd 7 min

Yin en Yang worden vaak gezien als tegengestelde krachten. Licht versus donker, actie versus rust, expansie versus inkeer. Toch vertelt de filosofie van Yin en Yang ons dat deze tegenstellingen niet onafhankelijk van elkaar bestaan. Sterker nog, hun ware kracht ligt in de grens waar ze elkaar raken. Dit grensgebied lijkt misschien chaotisch of contradictorisch, maar juist hier vinden we harmonie en samenwerking. Laten we dieper ingaan op hoe dit concept zich uit in tai ji quan, in ons dagelijks leven, en zelfs in leiderschap.

Yin en Yang in Tai Ji: Lichaam, Emotie, Geest en Filosofie

De filosofie van Tai Ji, de grote kosmische dans van Yin en Yang, benadrukt dat alle tegenstellingen in het universum een dynamisch samenspel vormen. Het is in de grens waar Yin en Yang elkaar raken, waar transformatie en balans plaatsvinden. Deze grens is niet statisch, maar een continu bewegend raakvlak dat ons leert hoe samenwerking en harmonie ontstaan uit schijnbare contradicties. Het Yin-Yang-teken symboliseert dit prachtig: de vloeiende cirkelvorm toont hoe de tegenstellingen niet alleen naast elkaar bestaan, maar in elkaar overvloeien. En dat in de kern van het ene het andere ontstaat staat symbool voor transformatie.

In de beoefening van tai ji quan wordt dit principe tastbaar op verschillende niveaus: in het lichaam, de emotie en de geest.

Lichaam: Fysiek weerspiegelt tai ji quan de balans tussen spanning en ontspanning. Tijdens een beweging voel je hoe spieren aan de ene kant aanspannen (Yang), terwijl andere spieren loslaten (Yin). Deze interactie schept stabiliteit en kracht. Het raakpunt, waar spanning en ontspanning elkaar raken, is waar vloeiendheid in beweging ontstaat. Dit is niet alleen een fysieke ervaring, maar ook een les in hoe je evenwicht vindt in dagelijkse handelingen. Telkens wanneer we proberen deze principes te verfijnen en te verdiepen, lijken woorden minder accuraat te worden en meer contradictie in te houden. Dit is een reflectie van de complexiteit van de balans tussen Yin en Yang, waarbij eenvoud en diepgang elkaar voortdurend raken en versterken.

Emotie: Emotioneel biedt tai ji quan een ruimte om de wisselwerking tussen Yin en Yang te ervaren. Vreugde en verdriet, rust en opwinding lijken tegengesteld, maar in tai ji quan leer je hoe je de spanning tussen deze emoties kunt gebruiken om een diepere emotionele balans te vinden. Het is in de ruimte tussen het accepteren van emoties (Yin) en het uiten ervan (Yang) dat emotionele groei ontstaat.

Geest: Op mentaal vlak nodigt tai ji quan je uit om de grens te verkennen tussen analyse en intuïtie. De rationele geest (Yang) biedt structuur en controle, terwijl intuïtie (Yin) ruimte laat voor creativiteit en onverwachte oplossingen. De grens tussen deze twee is waar inzicht en innovatie zich kunnen ontvouwen. Net zoals in tai ji quan, vraagt dit om flexibiliteit en het vermogen om spanning om te zetten in harmonie.

Yin en Yang : groeipijnen

In het begin van het leerproces van tai ji quan richten we ons vaak sterk op het correct uitvoeren van de bewegingen. Deze focus kan leiden tot een te grote fysieke concentratie, waarbij we de diepere connectie tussen lichaam en geest verliezen. Dit resulteert in bewegingen die typisch te mechanisch voelen in plaats van vloeiend. En voor je het weet blijf je dit jaren doen. Ik herinner me nog hoe ik tijdens een seminarie met mezelf in gevecht was. Ik wou per se doen wat geïnstrueerd werd, maar mijn lichaam ander dingen deed. Ik stond nat in het zweet terwijl we gewoon de vorm aan het lopen waren. In de derde sessie koos ik iets anders, overgave, en toen ontstond er verandering die ik nog niet meteen begreep, maar een andere ervaring die lonkte en me verder deed speuren. Het willen juist doen, het willen voelen is een te sterke mentale intentie vanuit analyse.

Wanneer we beginnen met pushing hands, komen er vaak nieuwe uitdagingen naar voren. We ervaren frustratie of een drang om te winnen, waardoor we te veel kracht inzetten en onze gevoeligheid verliezen. Dit is een voorbeeld van een minder goede emo-mentale connectie, waar onze emotie onze intentie teveel stuurt/ We zijn de mentale rust kwijt en lichaam emoties en geest zijn niet meer in balans. Het proces van leren is daarom niet alleen een fysieke oefening, maar ook een reis naar een diepere integratie van lichaam, emotie en geest. Iets dat ik heel fel heb mogen vinden na mijn eerste 10 jaar trainen en naar de grote seminaries begon te gaan. Het staat ook aangestupt in mijn biografie. Je denkt veel geleerd te hebben, je komt mensen tegen uit andere scholen en andere landen. En je weet niet wie je voor je hebt. Je traint, voelt wat weerstand, wordt harde, voelt onbalans en we gaan in hardere weerstand, of versnellen om nadien ingehaald te worden en dubbel zo hard te botsen tegen je eigen weerstand. Yang yanger Yangst.....

Automatisch denk je we zoeken de andere kant op meer Yin brengen, weg met te snel de kracht naar voor brengen... Maar ook dat baatte niet en dat voelde ik zeker bij enige seniorstudenten die gewoon letterlijk me aan de waggel hielden. Ik voelde mijn wortel in de grond dansen alsof ik een liaanbrug overstak over een ravijn als mijn reis in Peru. Duidelijk gevaar in zicht, alles bewoog maar ik had nergens houvast. Tikje links, tikje rechts, daaaaag.... En ook daarvoor moest een manier gevonden worden. Openstellen en zoeken in jezelf... de gekende principe begonnen een nieuwe betekenis te krijgen en nieuwe nuance. Een andere grens die ik nog niet beheerste.

De Grens in het Dagelijks Leven

Ook buiten de trainingsruimte komen we voortdurend zulke grenzen tegen.

Ouder / Opvoeder / Coach: Als ouder of opvoeder balanceer je tussen leiding geven en loslaten. Te veel controle kan een kind verstikken, terwijl te veel vrijheid kan leiden tot chaos. En als je dit dan verder neemt naar het aspect coach of mentor, dan probeer je mensen te begeleiden zonder hun eigen proces te verstoren. Net zoals in tai ji quan, is de grens niet een statische lijn, maar een dynamisch raakvlak.

De kracht van die grens zit in de spanning. Als ouder stel je grenzen, maar biedt je ook ruimte om te falen en te leren. Als mentor geef je richting, maar sta je open voor de unieke inzichten van de ander. Het zijn precies die momenten van spanning en soms zelfs contradictie die leiden tot groei.

Leiderschap ( en politiek) : Hier zien we hetzelfde principe werken. Een goed leider omarmt de diversiteit van zijn of haar team en benut de spanning tussen verschillende visies om tot betere oplossingen te komen. Denk aan een leider die niet alleen beslist (puur Yang), maar ook niet passief afwacht (puur Yin).

Een effectief politiek beleid ontstaat niet door tegenstellingen uit de weg te gaan, maar door ze productief te maken. (Iets dat in België steeds minder blijkt te lukken) Verschillende perspectieven ontmoeten elkaar aan de grens, waar het vaak heel ongemakkelijk kan zijn tot zelfs volledige in oppositie staande meningen. Maar ook daar kan ruimte ontstaan voor creativiteit en vooruitgang als men wat meer de emotie opzij schuift. Zoals in tai ji quan, vraagt dit om gevoeligheid, flexibiliteit en het vermogen om spanning om te zetten in harmonie.

Samenwerking in de Paradox

Waar Yin en Yang elkaar raken, vinden we geen chaos, maar een sterk potentieel voor samenwerking. In de spanning tussen actie en rust, controle en loslaten, leiderschap en samenwerking ligt de sleutel tot groei en harmonie. Deze filosofie leert ons om niet bang te zijn voor de grenzen in ons leven, maar ze te omarmen als plekken van verbinding en transformatie.

Hoe kunnen we in ons eigen leven meer openstaan voor de kracht van deze grens? Misschien door minder te streven naar één waarheid of oplossing, en meer te bewegen in het raakvlak tussen tegenstellingen. Zoals water dat soepel langs de randen van een rots stroomt, kunnen we leren ons aan te passen, te verbinden en te groeien. Want in de paradox van Yin en Yang ligt de grootste harmonie verborgen en grootste groeipotentieel voor zij die willen.

"In de spanning tussen licht en schaduw ontstaat het volledige beeld."