De kracht van regelmatig trainen

12-03-2024

Tai Ji, een eeuwenoude Chinese krijgskunst en bewegingskunst, staat voornamelijk bekend om zijn zachte, vloeiende bewegingen en diepe filosofieën. Maar om deze serene en kalme buitenkant te verkrijgen, is er een diepgaande innerlijke praktijk nodig die een voortdurend oefenen en onderzoeken inhoudt. Het belang van regelmatige beoefening heeft niet tot doel de zachte, vloeiende bewegingen te kunnen produceren, noch is het om ons fysiek in orde te houden (gezondheidsaspect). Beide zijn inderdaad verbonden met de training, maar geregeld trainen heeft in het grote begrip van Tai Ji als doel de innerlijke groei te ondersteunen. De essentie waarom geregeld trainen nodig blijft, verandert doorheen de jaren.


De langzame bewegingen die iedereen meteen kan zien, stralen sierlijkheid, sereniteit en een indruk van rustige focus uit. Inderdaad, dit is wat tot ieders verbeelding spreekt en vaak de aanzet geeft om ook met taiji te starten.
Elke school heeft 1 of meerdere vormen. In de eerste jaren ligt daarom de focus op de vorm en alle andere bewegingsoefeningen. Zoals in de blog 'Tai Ji gezondheid of meer' aangegeven, reikt de taiji heel ver. Niet elke school gaat die weg. Sommige leggen hun focus volledig op gezondheid en zijn dus meer gericht op ontspanning, welzijn en zacht lichaam; andere scholen zijn eerder op het meer imposante martiale gericht en bieden veel vormen aan, wapenvormen, tui shou, zelfs tot op competitief niveau. Beide richtingen bekommeren zich daardoor nog te veel met het externe, terwijl de weg (Dao) nog verder, dieper en subtieler is. Die weg omvat alles (en dat allesomvattende is ook een mogelijke interpretatie van het concept Tai Ji). Maar dat is nu eenmaal de keuze en de weg van de school waarin de beoefenaar kan meegetrokken worden. Wat met de ervaring voor de beoefenaar?

De vormen leren vergt een zekere inzet en doorzetting. Niet iedereen is even begaafd met beweging, en toch is tai ji voor iedereen. Door juist regelmatig te oefenen, raakt men sneller over deze drempel. Men hoeft steeds minder na te denken over 'wat komen gaat' en men begint meer rust te ervaren. De basisprincipes van balans, zachte focus, diepe ontspanning en open houding beginnen een vollere belevenis te krijgen. Echter, dit stadium is een gevaarlijk punt in de weg van een taiji-beoefenaar. Alles voelt fijn aan (welness), dit is waarover het gaat - denkt de beoefenaar. Die neemt vrede met wat die kan en nestelt zich in dat punt van het traject, wat betekent dat dit het doel is telkens ze weer tai ji beoefenen. We zijn nu eenmaal gewoontedieren (een onderwerp voor een volgende blog).

Echter in het grotere leerproces van de Tai Ji is dit vloeiend, ontspannen bewegen eerder het startpunt om verder te reizen. Het is ook op dit punt dat voor menig taiji-beoefenaar een kentering kan ontstaan. De lessen, de leraar, de complexere oefeningen worden als lastig, dwingend, of drukkend ervaren omdat net het gemakzuchtige deel van ons brein (dat gewoontedier dat nog sterk verbonden is met het oppervlaktebewustzijn) nog te veel (over)heerst en verdere diepgang tegenwerkt tot volledig blokkeert.

Het geregeld samen trainen wint daarom nog meer aan belang. Een groep die samen zoekt, samen werkt met eenzelfde focus en inzet creëert een groepsenergie. Een meer krachtige synergie die de individuele beoefening overstijgt. Hierdoor gaat de beoefenaar - in het begin onbewust - zichzelf net iets makkelijker dieper laten afdalen. De training ondersteunt het groeiproces vanuit een andere, diepere laag. Dit effect mocht ik menig maal ondervinden. Ik stond versteld hoe snel ik mijn diepste en fijnste praktijk kon terugvinden in een grote groep die hetzelfde doet. Spijtig genoeg was het tegengestelde ook duidelijk voelbaar. Eenmaal thuis had ik nooit het gevoel dat ik half zo diep kon trainen. Het werk van gewoon zacht bewegen werd meer een werk van diep begrijpen: wat is het in mij dat de diepere gewaarwording, verhoogde subtiliteit niet toelaat? Waar dwaal ik/dwaalt mijn geest af of laat ik mijn ego met mij een loopje nemen?

Zo begint de fysieke training meer een emotioneel en mentaal aspect te krijgen. De tai ji wordt dan meer Tai Ji die als een spiegel fungeert. De toestand van de geest reflecteert wat er binnenin gaande is en stelt beoefenaars in staat om met compassie naar zichzelf te kijken en te groeien vanuit die innerlijke reflectie. Het aspect meditatie in de training begint daarom belangrijker te worden.

Kortom, de noodzaak om geregeld te trainen en re oefenen in Tai Ji reikt verder dan wat men als beginner ooit kon (be)grijpen. Waar de regelmatige training en oefening in het begin eerder nodig zijn voor het verbeteren van fysieke vaardigheden(vloeiendheid en accuraatheid), wordt het later de driver om de onzichtbare diepere innerlijke stapjes te zetten. Geregeld samen trainen ondersteunt de continue groei op een diep innerlijk niveau. Het cultiveren van een sterke groepsenergie die de individuele beoefening verrijkt en overstijgt, is een aspect dat verbindend en uitnodigend werkt om uit je comfortzone te komen en meer in onze spiegel te doen kijken, daar te werken tot we onze kern begrijpen en daardoor in onze kracht kunnen staan.